Sân bóng rổ ngoài trời: Các tiêu chuẩn theo NBA và FIBA.

Bóng rổ là một môn thể thao phổ biến được yêu thích bởi mọi lứa tuổi trên toàn thế giới. Để tổ chức các trận đấu bóng rổ chuyên nghiệp hoặc đơn giản là để vui chơi, việc xây dựng sân bóng rổ đạt chuẩn là điều vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết về các tiêu chuẩn về sàn sân bóng rổ ngoài trời theo quy định của hai tổ chức bóng rổ hàng đầu thế giới: Liên đoàn Bóng rổ Quốc tế (FIBA) và Hiệp hội Bóng rổ Quốc gia Hoa Kỳ (NBA).

Hiểu rõ các tiêu chuẩn này là điều vô cùng quan trọng đối với các nhà đầu tư, nhà thầu xây dựng, và những người đam mê bóng rổ mong muốn sở hữu một sân bóng rổ ngoài trời chất lượng, an toàn, và đáp ứng đầy đủ các yêu cầu thi đấu chuyên nghiệp.

Sản phẩm được đề cập:

• Tấm Nhựa Lót Sàn Giảm Chấn Cho Sân Bóng Rổ, Phòng Gym, Sân Trường.
• Tấm Lót Sàn Nhựa PP, Loại có rãnh Thoát Nước, Chống Trơn Trượt, Chịu Lực, Dễ Thi Công

Kích thước sân bóng rổ ngoài trời theo quy định của NBA và FIBA.

Kích thước sân bóng rổ ngoài trời theo quy định của NBA và FIBA có sự khác biệt nhỏ về chiều dài và chiều rộng. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết các kích thước quan trọng:

Ngoài ra, cả NBA và FIBA đều quy định thêm các kích thước quan trọng khác như:

• Kích thước bảng rổ: 1.829 mét x 1.057 mét (6 feet x 3.5 feet)
• Đường kính vành rổ: 45 cm (18 inches)
• Kích thước khu vực ném phạt: 4.60 mét x 5.80 mét (15 feet x 19 feet)
• Đường giữa sân: Dài 28.65 mét (94 feet) hoặc 28 mét (91.87 feet), rộng 5 cm (2 inches)

Kích thước sân bóng rổ ngoài trời 3×3 theo FIBA.

Bóng rổ 3×3 là một biến thể của bóng rổ truyền thống, chỉ với 3 cầu thủ thi đấu mỗi đội trên một nửa sân bóng rổ (kích thước 11 mét x 15 mét) và sử dụng một rổ duy nhất. Trận đấu diễn ra trong 2 hiệp, mỗi hiệp 5 phút, hoặc đội nào ghi được 33 điểm trước sẽ chiến thắng.

Bóng rổ 3×3 ngày càng trở nên phổ biến trên toàn thế giới bởi tính giải trí cao, dễ chơi, không gian nhỏ và phù hợp với mọi lứa tuổi. Đây là một môn thể thao lý tưởng để rèn luyện sức khỏe, kỹ năng và tinh thần đồng đội. Bóng rổ 3×3 ngày càng phát triển và trở thành một môn thể thao thi đấu chuyên nghiệp. FIBA đã đưa bóng rổ 3×3 vào thi đấu tại Thế vận hội Mùa Hè 2020 tại Tokyo, Nhật Bản.

Kích thước sân bóng rổ 3×3 theo quy định của FIBA là như sau:

• Chiều dài: 11 mét (36 feet)
• Chiều rộng: 15 mét (49 feet)
• Chiều cao vành rổ: 3.05 mét (10 feet)
• Khoảng cách từ mép ngoài đường biên đến vành rổ: 2.6 mét (8.53 feet)
• Đường ba điểm: 6.75 mét (22 feet) từ mép trong đường biên
• Khu vực hình thang: 5.80 mét (19 feet) rộng và 4.75 mét (15.6 feet) sâu

Ngoài ra, sân bóng rổ 3×3 còn có một số kích thước quan trọng khác như:

• Kích thước bảng rổ: 1.829 mét x 1.057 mét (6 feet x 3.5 feet)
• Đường kính vành rổ: 45 cm (18 inches)
• Kích thước khu vực ném phạt: 4.60 mét x 5.80 mét (15 feet x 19 feet)
• Đường giữa sân: Dài 11 mét (36 feet), rộng 5 cm (2 inches)

So sánh với sân bóng rổ 5×5 truyền thống, sân bóng rổ 3×3 có kích thước nhỏ hơn đáng kể, phù hợp cho các trận đấu nhanh, sôi động và đòi hỏi sự linh hoạt cao của các cầu thủ. Kích thước này cũng giúp tiết kiệm diện tích thi đấu và dễ dàng bố trí trong các không gian nhỏ hơn.

Hiểu rõ kích thước của sân bóng rổ 3×3 là điều cần thiết để thiết kế, thi công và tổ chức các trận đấu 3×3 đảm bảo tiêu chuẩn và an toàn.

Tiêu chuẩn về sàn của sân bóng rổ ngoài trời theo quy định của NBA và FIBA.

Cả NBA và FIBA đều đặt ra các yêu cầu và tiêu chuẩn cụ thể về sàn của sân bóng rổ ngoài trời nhằm đảm bảo an toàn, độ bền và khả năng chơi tốt nhất cho các vận động viên. NBA không chỉ định một loại vật liệu nào dùng để làm sàn nhưng loại vật liệu và mặt sân hoàn thiện phải đáp ứng các yêu cầu sau:

1. Mặt phẳng.

• Cả NBA và FIBA đều yêu cầu sàn bóng rổ ngoài trời phải phẳng và bằng phẳng. Bề mặt sàn không được có gờ, lõm, hoặc bất kỳ chướng ngại vật nào có thể gây nguy hiểm cho cầu thủ hoặc ảnh hưởng đến độ nảy của bóng
• Độ dốc tối đa cho sàn bóng rổ ngoài trời theo quy định của FIBA là 1%.

2. Hệ thống thoát nước.

• Cả NBA và FIBA đều yêu cầu sàn bóng rổ ngoài trời phải có hệ thống thoát nước tốt để tránh tình trạng ứ đọng nước. Hệ thống thoát nước phải được thiết kế để đảm bảo nước thoát nhanh chóng và hiệu quả khỏi mặt sân.
• FIBA quy định cụ thể hơn về hệ thống thoát nước cho sân bóng rổ ngoài trời:
  • Hệ thống thoát nước phải có khả năng thoát nước tối thiểu 12 lít/giây trên mét vuông.
  • Các khe thoát nước phải được bố trí đều đặn trên mặt sân với khoảng cách tối đa 2 mét.

3. Khả năng chống trơn trượt.

• Cả NBA và FIBA đều yêu cầu sàn bóng rổ ngoài trời phải có khả năng chống trơn trượt tốt. Hệ thống sàn phải được thiết kế và thi công để đảm bảo độ bám tốt cho cầu thủ trong mọi điều kiện thời tiết.
• FIBA quy định hệ số ma sát tĩnh tối thiểu cho sàn bóng rổ ngoài trời là 0.4.

4. Độ bền và chịu lực.

• Cả NBA và FIBA đều yêu cầu sàn bóng rổ ngoài trời phải có độ bền và sức chịu lực cao. Sàn phải chịu được các tác động mạnh từ vận động viên, thiết bị thi đấu và điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
• FIBA quy định độ dày tối thiểu cho sàn bóng rổ ngoài trời bằng gỗ cứng là 22 mm và cho sàn nhựa là 12 mm.

5. Đường kẻ vạch.

• Cả NBA và FIBA đều yêu cầu sàn bóng rổ ngoài trời phải có các đường kẻ vạch rõ ràng và chính xác theo quy định. Các đường kẻ vạch phải được làm bằng sơn hoặc vật liệu khác có độ bền cao và khả năng chống phai màu tốt.

Ngoài những yêu cầu và tiêu chuẩn trên, NBA và FIBA cũng có thể có những quy định bổ sung khác về sàn bóng rổ ngoài trời dành cho các giải đấu hoặc sự kiện cụ thể.

Các loại vật liệu phổ biến cho sàn bóng rổ ngoài trời đạt tiêu chuẩn tại Mỹ.

Việc lựa chọn vật liệu thi công sàn cho sân bóng rổ ngoài trời phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chi phí, mục đích sử dụng, sở thích cá nhân và điều kiện thời tiết tại khu vực thi công. Tuy nhiên, tại Mỹ, một số loại vật liệu phổ biến được các nhà thầu ưa chuộng bao gồm:

1. Sàn bê tông:

• Ưu điểm:
  • Chi phí thấp nhất: Sàn bê tông là lựa chọn tiết kiệm nhất cho thi công sân bóng rổ ngoài trời.
  • Độ bền cao: Sàn bê tông có độ bền cao, chịu được lực tác động mạnh và điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
  • Dễ bảo trì: Sàn bê tông dễ dàng vệ sinh và bảo trì.
• Nhược điểm:
  • Độ cứng: Sàn bê tông có độ cứng cao, có thể gây đau khớp và tăng nguy cơ chấn thương cho vận động viên khi ngã.
  • Khả năng thoát nước kém: Sàn bê tông có khả năng thoát nước kém, dễ bị ứ đọng nước khi trời mưa, gây trơn trượt và ảnh hưởng đến chất lượng thi đấu.
  • Ít thẩm mỹ: Sàn bê tông thường có vẻ ngoài đơn điệu và thiếu thẩm mỹ so với các loại vật liệu khác.

2. Sàn gỗ:

• Ưu điểm:
  • Độ nảy tốt: Sàn gỗ mang lại độ nảy tốt cho bóng, giúp nâng cao chất lượng thi đấu.
  • Khả năng hấp thụ lực tốt: Sàn gỗ có khả năng hấp thụ lực tốt, giúp giảm thiểu chấn thương cho vận động viên khi ngã.
  • Thẩm mỹ cao: Sàn gỗ mang lại vẻ đẹp sang trọng và đẳng cấp cho sân bóng rổ.
• Nhược điểm:
  • Chi phí cao: Sàn gỗ có chi phí cao hơn so với sàn bê tông.
  • Độ bền thấp: Sàn gỗ dễ bị cong vênh, mối mọt và hư hỏng do tác động của thời tiết và độ ẩm.
  • Cần bảo dưỡng thường xuyên: Sàn gỗ cần được bảo dưỡng thường xuyên bằng cách lau chùi, đánh bóng và sơn lại để duy trì vẻ đẹp và độ bền.

3. Tấm lót sàn nhựa chịu lực, thoát nước, giảm chấn dạng module:

• Ưu điểm:
  • Dễ thi công và lắp đặt: Tấm lót sàn nhựa dễ dàng thi công và lắp đặt trên mọi địa hình.
  • Khả năng thoát nước tốt: Tấm lót sàn nhựa được thiết kế với hệ thống thoát nước hiệu quả, giúp ngăn ngừa tình trạng ứ đọng nước trên mặt sân.
  • Giảm chấn thương: Tấm lót sàn nhựa có khả năng hấp thụ lực tốt, giúp giảm thiểu chấn thương cho vận động viên khi ngã.
  • Thẩm mỹ đa dạng: Tấm lót sàn nhựa có nhiều màu sắc và kiểu dáng để lựa chọn, đáp ứng mọi nhu cầu thẩm mỹ.
  • Chi phí hợp lý: Chi phí thi công sàn bằng tấm lót sàn nhựa ở mức trung bình, phù hợp với nhiều đối tượng sử dụng.
• Nhược điểm:
  • Chi phí cao hơn so với sàn bê tông nhưng thấp hơn so với sàn gỗ.
  • Độ bền không bằng sàn bê tông: Tấm lót sàn nhựa có độ bền không bằng sàn bê tông nhưng vẫn bền bỉ hơn so với sàn gỗ, với tuổi thọ lên đến hơn 10 năm
  • Cần bảo dưỡng định kỳ: Tấm lót sàn nhựa cần được bảo dưỡng định kỳ trong khoảng 6 tháng đến 1 năm để duy trì độ bền và thẩm mỹ.

Ngoài ra, một số vật liệu khác cũng có thể được sử dụng cho thi công sàn sân bóng rổ ngoài trời như:

• Sàn nhựa vinyl: Sàn nhựa vinyl có giá thành rẻ, dễ thi công và bảo trì, tuy nhiên độ bền và khả năng thoát nước không tốt bằng các loại vật liệu khác.
• Sàn cao su: Sàn cao su có độ đàn hồi tốt, khả năng hấp thụ lực cao và chống trơn trượt tốt, tuy nhiên chi phí thi công cao.

Lựa chọn loại vật liệu nào cho thi công sàn sân bóng rổ ngoài trời phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Ngân sách dự án.
• Mật độ sử dụng sân bóng rổ.
• Điều kiện thời tiết.
• Sở thích cá nhân của chủ đầu tư hoặc nhà quản lý.

Tại Mỹ, các nhà thầu thường sử dụng cả ba loại vật liệu này cho thi công sàn sân bóng rổ ngoài trời. Sàn bê tông thường được sử dụng cho các sân bóng rổ công cộng hoặc trường học có ngân sách hạn hẹp. Sàn gỗ được sử dụng cho các sân bóng rổ chuyên nghiệp hoặc cao cấp. Tấm lót sàn nhựa chịu lực giảm chấn dạng module được sử dụng cho các sân bóng rổ có mật độ sử dụng cao, tính an toàn, dễ bảo trì và yêu cầu thi công nhanh chóng.

Yêu cầu về chiếu sáng cho sân bóng rổ ngoài trời theo tiêu chuẩn NBA & FIBA.

chiếu sáng sân bóng rổ ngoài trời là yếu tố quan trọng đảm bảo an toàn, chất lượng thi đấu và trải nghiệm cho vận động viên cũng như khán giả, đặc biệt liên quan đến các kỹ thuật về truyền hình và phát sóng. Vì vậy, NBA và FIBA đều đưa ra các yêu cầu cụ thể về chiếu sáng cho sân bóng rổ ngoài trời, tuy có một số điểm khác biệt.

1. Độ rọi (Illuminance):

• Đơn vị đo: Lux (lx)
• Mức độ rọi trung bình:
  • NBA: Không có quy định cụ thể, nhưng thông thường sân thi đấu NBA sử dụng độ rọi trung bình từ 1.500 lux đến 3.000 lux.
  • FIBA:
    • Các trận đấu chuyên nghiệp, có truyền hình: Độ rọi trung bình tối thiểu là 1.500 lux (EH).
    • Các trận đấu không truyền hình, sân tập luyện cao cấp: Độ rọi trung bình tối thiểu là 750 lux (EH).
    • Sân bóng rổ cộng đồng: Độ rọi trung bình tối thiểu là 300 lux (EH).
• Độ đồng đều của độ rọi (Illuminance Uniformity):
  • FIBA: Quy định độ đồng đều của độ rọi tối thiểu là:
    • 1.35/1 in larger arenas (Nhà thi đấu lớn)
    • 1.5/1 in smaller arenas (Nhà thi đấu nhỏ)

2. Loại đèn:

• Cả NBA và FIBA đều không quy định cụ thể loại đèn phải sử dụng. Tuy nhiên, đèn LED hiện đại được ưa chuộng do:
  • Tiết kiệm năng lượng
  • Tuổi thọ cao
  • Ít tỏa nhiệt
  • Khởi động nhanh
  • Chất lượng ánh sáng tốt

3. Hướng chiếu sáng:

• Cần tránh bóng đổ của cầu thủ và trụ đèn trên sân.
• FIBA khuyến nghị chiếu sáng từ nhiều hướng, đặc biệt tránh phía sau bảng rổ để tránh tình trạng chói mắt cho cầu thủ ném bóng.

4. Khả năng chống chịu thời tiết:

• Đèn chiếu sáng phải được thiết kế để chịu được các điều kiện thời tiết khắc nghiệt ngoài trời, chẳng hạn như mưa, nắng, gió hoặc các điều kiện thời tiết ở địa phương.

5. Các yếu tố khác:

• Ngoài các yêu cầu trên, việc thiết kế hệ thống chiếu sáng sân bóng rổ ngoài trời cần lưu ý đến:
  • Kích thước và hình dạng sân bóng: Hệ thống đèn cần được bố trí phù hợp để đảm bảo độ rọi đồng đều trên toàn bộ mặt sân.
  • Các vật cản xung quanh: Cần tính toán đến các vật cản như cột bóng rổ, khán đài để tránh tạo ra bóng tối trên mặt sân.
  • Kiểm soát chói: Hệ thống đèn cần được thiết kế để giảm thiểu chói cho vận động viên và khán giả.
  • Điều khiển chiếu sáng: Hệ thống chiếu sáng nên có khả năng điều khiển linh hoạt để đáp ứng các nhu cầu thi đấu và sự kiện khác nhau.

Nhìn chung, chiếu sáng cho sân bóng rổ ngoài trời cần đảm bảo đủ sáng, đồng đều, tránh chói và đáp ứng các yêu cầu thi đấu chuyên nghiệp hoặc giải trí.

Kết luận.

Thiết kế và thi công sân bóng rổ ngoài trời đạt tiêu chuẩn đòi hỏi sự am hiểu về các yêu cầu kỹ thuật cụ thể về mặt sàn và hệ thống chiếu sáng. Bài viết này đã trình bày chi tiết các tiêu chuẩn của NBA và FIBA về hai yếu tố quan trọng này, giúp các nhà thầu thi công sân bóng rổ ngoài trời có thể đưa ra lựa chọn vật liệu, thiết kế và thi công phù hợp, đảm bảo chất lượng và an toàn cho công trình.

Để tóm tắt lại những điểm chính:

Về mặt sàn:

• Lựa chọn vật liệu phù hợp: Sàn bê tông, sàn gỗ hoặc tấm lót sàn nhựa chịu lực, thoát nước, giảm chấn dạng module là những lựa chọn phổ biến với ưu và nhược điểm riêng.
• Đảm bảo các yêu cầu về độ phẳng, độ dốc, hệ thống thoát nước, khả năng chống trơn trượt và độ bền.
• Tuân thủ các quy định về màu sắc và đường kẻ vạch theo tiêu chuẩn NBA hoặc FIBA.

Về hệ thống chiếu sáng:

• Đáp ứng độ rọi và độ đồng đều chiếu sáng theo yêu cầu của NBA hoặc FIBA.
• Sử dụng đèn chiếu sáng có khả năng giảm thiểu chói loá.
• Lựa chọn kiểu dáng, hướng lắp đặt và loại đèn phù hợp.
• Thiết kế hệ thống điều khiển chiếu sáng linh hoạt.

Ngoài ra, nhà thầu cũng cần lưu ý đến các yếu tố khác như:

• Chi phí thi công.
• Mục đích sử dụng sân bóng rổ.
• Điều kiện thời tiết tại khu vực thi công.
• Sở thích và nhu cầu của chủ đầu tư.

Việc tuân thủ các tiêu chuẩn và yêu cầu kỹ thuật nêu trên sẽ góp phần tạo ra sân bóng rổ ngoài trời chất lượng, an toàn và đáp ứng nhu cầu sử dụng của vận động viên cũng như khán giả.

Nguồn:

• https://nz.basketball/wp-content/uploads/2020/02/FIBA-Basketball-Court-Dimensions.pdf
• https://official.nba.com/rule-no-1-court-dimensions-equipment/